Definify.com
Definition 2024
լոյս
լոյս
Armenian
Noun
լոյս • (loys)
- Traditional orthography spelling of լույս (luys).
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | լոյս (loys) | լոյսեր (loyser) | ||
| dative | լոյսի (loysi) | լոյսերի (loyseri) | ||
| ablative | լոյսից (loysicʿ) | լոյսերից (loysericʿ) | ||
| instrumental | լոյսով (loysov) | լոյսերով (loyserov) | ||
| locative | լոյսում (loysum) | լոյսերում (loyserum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | լոյսը/լոյսն (loysə/loysn) | լոյսերը/լոյսերն (loyserə/loysern) | ||
| dative | լոյսին (loysin) | լոյսերին (loyserin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | լոյսս (loyss) | լոյսերս (loysers) | ||
| dative | լոյսիս (loysis) | լոյսերիս (loyseris) | ||
| ablative | լոյսիցս (loysicʿs) | լոյսերիցս (loysericʿs) | ||
| instrumental | լոյսովս (loysovs) | լոյսերովս (loyserovs) | ||
| locative | լոյսումս (loysums) | լոյսերումս (loyserums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | լոյսդ (loysd) | լոյսերդ (loyserd) | ||
| dative | լոյսիդ (loysid) | լոյսերիդ (loyserid) | ||
| ablative | լոյսիցդ (loysicʿd) | լոյսերիցդ (loysericʿd) | ||
| instrumental | լոյսովդ (loysovd) | լոյսերովդ (loyserovd) | ||
| locative | լոյսումդ (loysumd) | լոյսերումդ (loyserumd) | ||
| There is an alternative dative singular լուսոյ (lusoy), used in high literary style and in idioms. It is a remnant of the Old Armenian o-type declension: see լոյս (loys) | ||||
Old Armenian
Etymology
From Proto-Armenian *louḱo-, from Proto-Indo-European *lewkos, from *lewk-
Noun
լոյս • (loys)
- light
- լոյս/լոյս անեղ ― loys/loys aneł ― Eternal Light
- լոյս հաւատոյ, լոյս մտաց ― loys hawatoy, loys mtacʿ ― the light of faith; light of intellect
- լոյս քաղցր ― loys kʿałcʿr ― a gentle light
- լոյս զոդիակոսի ― loys zodiakosi ― northern lights (aurora borealis)
- լոյս ելեկտրական ― loys elektrakan ― electric light
- լոյս կազի ― loys kazi ― gas light
- ի լոյս ― i loys ― by the light of, in broad daylight, openly, visibly
- եղիցի՛ լոյս, եւ եղեւ լոյս ― ełicʿí loys, ew ełew loys ― let there be light! and there was light
- լոյս սո՛ւրբ, ողջո՛յն ընդ քեզ, անդրանիկ դու երկնից ծնունդ, եւ կամ՝ մշտնջենին յաւատակից դու ճառագայթ ― loys súrb, ołǰóyn ənd kʿez, andranik du erknicʿ cnund, ew kam, mštnǰenin yawatakicʿ du čaṙagaytʿ ― hail, Holy Light! offspring of heaven firstborn, or of the Eternal coeternal beam
- չիք լոյս անվթար կամ բաժակ անմրուր ― čʿikʿ loys anvtʿar kam bažak anmrur ― no joy without alloy
- ծագել լուսոյ ― cagel lusoy ― to dawn
- մինչ լոյսն զգիշերն մերկանայր ― minčʿ loysn zgišern merkanayr ― it was scarcely break of day, at day break, at early down
- ի լոյս գալ, ի կենաց հասանել ― i loys gal, i kenacʿ hasanel ― to come out, to appear; to come into the world, to he born; to give birth or life to
- կորուսանել զլոյս աչաց ― korusanel zloys ačʿacʿ ― to lose one's sight
- լոյս տալ աչաց ― loys tal ačʿacʿ ― to open the eyes, to cause to perceive, to warn
- ամփոփել լուսոյ ուրուք ― ampʿopʿel lusoy urukʿ ― no longer to behold the light of day, to die
- ի լոյս ածել, հանել ի լոյս ― i loys acel, hanel i loys ― to bring to light, to discover, to publish, to illustrate
- ի լոյս ընծայել զմատեան ― i loys əncayel zmatean ― to bring out, to publish a work
- լոյս առնուլ ― loys aṙnul ― to see the day; to grow light; to be enlightened, illuminated
- ի լոյս դառնալ ― i loys daṙnal ― to issue from an eclipse
- լոյս տալ ― loys tal ― to instruct, to enlighten
- լոյս աչաց իմոց, լոյսդ իմ անձկութեան ― loys ačʿacʿ imocʿ, loysd im anjkutʿean ― light of my eyes, my life, my heart, my love, my darling, my dearest one, my sweet one
- աչք իմ մի՛ տեսցէն զլոյս ― ačʿkʿ im mí tescʿēn zloys ― may I he struck blind! damn my eyes!
- brightness, splendour; fire; illumination; day; sun; sky; eye
- (figuratively) consolation, relief, balm, balsam
Declension
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | լոյս (loys) | լոյսք (loyskʿ) | |
| genitive | լուսոյ (lusoy) | լուսոց (lusocʿ) | |
| dative | լուսոյ (lusoy) | լուսոց (lusocʿ) | |
| accusative | լոյս (loys) | լոյսս (loyss) | |
| ablative | լուսոյ (lusoy) | լուսոց (lusocʿ) | |
| instrumental | լուսով (lusov) | լուսովք (lusovkʿ) | |
| locative | լոյս (loys) | լոյսս (loyss) |
Derived terms
Terms derived from լոյս (loys)
|
|
|
Related terms
Descendants
- Armenian: լույս (luys)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “լոյս”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “լոյս”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, published 1926–1935
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “լոյս”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 311
- Godel, Robert (1975) An introduction to the study of classical Armenian, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, page 70