Armenian

Noun

թուղթ • ‎(tʿułtʿ)

1. paper

   զուգարանի թուղթ‎ ― zugarani tʿułtʿ ― toilet paper

2. (rare) letter, epistle

Declension

Old Armenian

Etymology

According to Ačaṙyan, derived by metathesis from earlier *թութղ ‎(*tʿutʿł), from Latin titulus ‎(“inscription, title, label”). Thus, the sense of “letter, epistle” is the original one; the meaning “paper” developed later.

Noun

թուղթ • ‎(tʿułtʿ)

1. letter, epistle, missive

   թուղթ գրել‎ ― tʿułtʿ grel ― to write a letter

   թուղթ առաքել‎ ― tʿułtʿ aṙakʿel ― to send a letter

   թուղթ ընդունել‎ ― tʿułtʿ əndunel ― to receive a letter

   թուղթ աղաչանաց‎ ― tʿułtʿ ałačʿanacʿ ― written entreaty, petition

   ընծայական թուղթ‎ ― əncayakan tʿułtʿ ― dimissory letter, testimonials

   ընդհանրական թուղթք‎ ― əndhanrakan tʿułtʿkʿ ― general epistles

2. paper

   պատառ մի թուղթ, կոտորոկ թղթոյ‎ ― pataṙ mi tʿułtʿ, kotorok tʿłtʿoy ― a bit of paper

   շրջշրջել զթուղթս գրոց‎ ― šrǰšrǰel ztʿułtʿs grocʿ ― to turn over the leaves of a book

   ծրարել ի թուղթ‎ ― crarel i tʿułtʿ ― to put in paper

   տոգորել, արատել զթուղթ‎ ― togorel, aratel ztʿułtʿ ― to blot, to waste paper

   դանակ, հատիչ թղթոյ‎ ― danak, hatičʿ tʿłtʿoy ― paper-cutter or paper-knife

   թուղթ գրութեան‎ ― tʿułtʿ grutʿean ― writing paper

   թուղթ նամակի‎ ― tʿułtʿ namaki ― letter-paper

   թուղթ տոմսակի‎ ― tʿułtʿ tomsaki ― note-paper

   թուղթ ուրուագրութեան‎ ― tʿułtʿ uruagrutʿean ― drawing-paper

   ծծուն թուղթ‎ ― ccun tʿułtʿ ― blotting or bibulous paper

   թաւ թուղթ‎ ― tʿaw tʿułtʿ ― pasteboard

   թուղթ ծրարի‎ ― tʿułtʿ crari ― wrapping or packing paper

   թուղթ յոռի, անպիտան‎ ― tʿułtʿ yoṙi, anpitan ― waste paper; old papers

   մածուցիկ թուղթ‎ ― macucʿik tʿułtʿ ― sized paper

   թուղթ տպագրութեան‎ ― tʿułtʿ tpagrutʿean ― printing paper

   թուղթ մագաղաթեայ‎ ― tʿułtʿ magałatʿeay ― parchment, vellum

   թուղթ ճենաց‎ ― tʿułtʿ čenacʿ ― India paper

   թուղթ ծրահանելոյ‎ ― tʿułtʿ crahaneloy ― tracing paper

   թուղթ ապիկեալ, զմռնիտեալ‎ ― tʿułtʿ apikeal, zmṙniteal ― emery-paper, glass-paper, sand-paper

   թուղթ մզելոյ‎ ― tʿułtʿ mzeloy ― filtering-paper

   թուղթ գունաւոր‎ ― tʿułtʿ gunawor ― coloured paper

   թուղթ կճեայ‎ ― tʿułtʿ kčeay ― marbled or stained paper

   թուղթ սեկանման‎ ― tʿułtʿ sekanman ― morocco paper

   թուղթ դրոշմեալ‎ ― tʿułtʿ drošmeal ― stamped paper

   թուղթ արծնելոյ‎ ― tʿułtʿ arcneloy ― smoothing paper

   թուղթ ձիւթեղէն‎ ― tʿułtʿ jiwtʿełēn ― brown paper, tar paper

   թուղթ մեքենական‎ ― tʿułtʿ mekʿenakan ― machine paper

   թուղթ տաշտական/կազմ‎ ― tʿułtʿ taštakan/kazm ― vat-paper, handmade paper

   թուղթ գաղափարեալ‎ ― tʿułtʿ gałapʿareal ― laid paper

3. (post-classical) playing card

   թուղթ խաղու‎ ― tʿułtʿ xału ― card, playing card

   խաղ թղթոյ‎ ― xał tʿłtʿoy ― game at cards, cardplaying

   թուղթ/թղթի խաղալ‎ ― tʿułtʿ/tʿłtʿi xałal ― to play at cards

   ընկերակցիլ ի խաղ թղթոյ‎ ― ənkerakcʿil i xał tʿłtʿoy ― to have a game at cards

   չլսի խաղ թղթի ի տան նորա‎ ― čʿlsi xał tʿłtʿi i tan nora ― there is no cardplaying at his house

   նկարէն, հզօր, թուանիշ թուղթ‎ ― nkarēn, hzōr, tʿuaniš tʿułtʿ ― court-cards

   սոսկ անդէմ, անզօր, անթիւ թուղթ‎ ― sosk andēm, anzōr, antʿiw tʿułtʿ ― small cards

   սին, ունայն, թարմատար թուղթ‎ ― sin, unayn, tʿarmatar tʿułtʿ ― odd card

   բաժանել զթուղթս‎ ― bažanel ztʿułtʿs ― to deal the cards

   խառնել զթուղթս‎ ― xaṙnel ztʿułtʿs ― to shuffle the cards

   քեզ անկ է սկսանել, քո է կարգ թղթոյ‎ ― kʿez ank ē sksanel, kʿo ē karg tʿłtʿoy ― it is your lead

   բանալ, ցուցանել զձեռինն թուղթ‎ ― banal, cʿucʿanel zjeṙinn tʿułtʿ ― to show one's hand

   գիտել զներքոյս թղթոց‎ ― gitel znerkʿoys tʿłtʿocʿ ― to be in the secret

   խարդախել ի խաղ թղթի‎ ― xardaxel i xał tʿłtʿi ― to show tricks with cards

   հմայել թղթովք‎ ― hmayel tʿłtʿovkʿ ― to tell fortunes with cards

   ապիկեալ, արծնեալ թուղթք‎ ― apikeal, arcneal tʿułtʿkʿ ― glazed, enamelled cards

4. (post-classical, finance) bills

   արժէից, յարգուն թուղթ‎ ― aržēicʿ, yargun tʿułtʿ ― paper-money, paper, bills

Declension

Derived terms

Descendants

• Armenian: թուղթ ‎(tʿułtʿ)

References

• Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “թուղթ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “թուղթ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “թուղթ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, published 1926–1935
• Ačaṙean, Hračʿeay (1979), “Haykakankʿ (Armeniaca)”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume IV, 2nd edition, Yerevan: University Press, pages 630–631